PECS Picture Exchange (Communication System)
Twórcami systemu są Amerykanie A. Bondy i p. Ch. D. Frost & Lori. System nie jest skomplikowany i nie wymaga żadnych specjalistycznych pomocy. Powstawał przy współpracy rodzin, pedagogów, opiekunów osób niepełnosprawnych, dlatego jest tak powszechnie wykorzystywany,
w różnych środowiskach. Skupia się przede wszystkim na inicjowaniu kontaktu.
PECS rozpoczyna nauczanie każdej osoby od podawania obrazka pożądanej rzeczy „partnerowi komunikacyjnemu”, który natychmiast uznaje tę inicjację jako prośbę. System zmierza w kierunku nauki rozróżniania obrazków oraz docelowo do budowania pełnych zdań. W bardziej zaawansowanych fazach, osoby są uczone odpowiadania na pytania oraz komentowania. (www.pecs-poland.com)
Użytkownicy PECS są w różnym weku, najmłodszy miał nieco ponad rok, a najstarszy miał ponad 70 lat! Doświadczenie pokazuje, że system przyjął się u osób z różnymi trudnościami komunikacyjnymi, poznawczymi a także fizycznymi. Niektórzy uczniowie używając PECS zaczęli mówić i przeszli
z komunikacji obrazkowej na komunikację werbalną.
System obejmuje 6 faz:
Faza I – Uczniowie uczą się zamieniać pojedyncze obrazki na przedmioty lub czynności, których pożądają w danej chwili.
FAZA II – W dalszym ciągu uczniowie używają pojedynczych obrazków ale w tej fazie uczą się generalizowania nowej umiejętności. Generalizacja to nic innego jak wymiana obrazka na przedmiot
lub czynność lecz w innych niż początkowo uczone miejscach, pomieszczeniach, z innymi osobami
i w zwiększonej odległości. Uczymy tu także cierpliwości i wytrwałości w osiąganiu celu.
FAZA III – Rozróżnianie obrazków. Uczniowie uczą się dokonywania wyboru spośród dwóch lub więcej obrazków, aby otrzymać rzecz, o którą rzeczywiście proszą. Obrazki znajdują się w książce do komunikacji (w formie segregatora), gdzie są przyczepiane za pomocą rzepów i w ten sposób są łatwo dostępne w momencie porozumiewania się.
FAZA IV – Uczniowie uczą się konstruowania prostych zdań na odczepianym pasku zdaniowym, używając obrazka „Chcę”, a następnie obrazka z przedmiotem, o który proszą. Tutaj uczniowie uczą się rozbudowywać zdania poprzez dodawanie przymiotników, czasowników i przyimków.
FAZA V – Uczniowie uczą się używania PECS w celu odpowiadania na pytanie „Co byś chciał/chciała?”.
FAZA VI – Komentowanie – w tej fazie uczniowie uczeni są komentowania oraz odpowiedzi na pytania takie jak: „Co widzisz?”, „Co słyszysz?”, „Co to jest?”. Uczą się tworzenia zdań z „Widzę…”, „Słyszę…”, „Czuję…”, „To jest…” itp. (www.pecs-polska.com)
Używanie systemu PECS wiąże się z Podejściem Pyramid do Edukacji. Model ten tworzy przejrzyste środowisko edukacyjne dla osób z zaburzeniami rozwojowymi i zaburzeniami uczenia się.
„Pyramid Approach” zawiera dwa rodzaje elementów kształcenia: strukturalne i instruktażowe. Elementy konstrukcyjne stanowiące podstawę piramidy, kształtującej środowisko sprzyjające uczeniu się to:
1. Czynności funkcjonalne
2. Systemy wzmocnień
3. Funkcjonalne porozumiewanie się
4. Identyfikacja i zastąpienie kontekstowo nieprawidłowych zachowań
Elementy instruktażowe kształtują szczyt piramidy i zawierają kluczowe informacje dotyczące tworzenia skutecznych lekcji. Najważniejsze elementy to:
1. 1. Generalizacja
2. 2. Formaty lekcji
3. 3. Nauczanie/Strategie podpowiadania
4. 4. Korekcja błędu (unikalnie rozwinięte i dostosowane do specyfiki strategii podpowiadania)
Wszystkie elementy zawierają dane, na podstawie których są podejmowane decyzje. Podejście to łączy wszystkie elementy piramidy w jedną całość i dzięki temu prowadzi uczniów do osiągnięcia sukcesu na wielu płaszczyznach. Pyramid kładzie nacisk jak uczyć, a nie tylko czego uczyć oraz dostosowuje program każdego ucznia do jego indywidualnych potrzeb.” (www. pecs-polska.com)
